Benou Pa A - Bwaba - Bobo - Balafoonritmes - Paul Nas
27275
portfolio_page-template-default,single,single-portfolio_page,postid-27275,bridge-core-3.0.8,qode-page-transition-enabled,ajax_fade,page_not_loaded,,qode-theme-ver-29.5,qode-theme-bridge,disabled_footer_bottom,qode_header_in_grid,qode-wpml-enabled,wpb-js-composer js-comp-ver-6.10.0,vc_responsive
 
Pentatonische balafoon

Benou Pa A

Nieuw op 27 februari 2023

Engels Frans

B Benou Pa A is een ritme van de Bwa ofwel Bwaba, uit Burkina Faso en Mali. Dit stuk stamt nog uit de tijd van voor de kolonialisatie door de Fransen toen er nog geen Mali of Burkina Faso bestond, maar een ‘Bwaba-land” op de grens van het huidige Mali en Burkina. In die tijd was de ‘Chef de Village’ (burgemeester van het dorp) een titel die van vader op zoon overging. Soms naar een broer, maar nooit naar een zoon zolang die nog een vader had. De Chef de Village werd ondersteund door de ‘Griot’ (wiens familie nooit ‘Chef de Village’ kon zijn). De Griot was er daarnaast ook ter ondersteuning van alle mensen van het dorp. Met dit lied werd door de Griot het leiderschap van de Chef de Village bezongen. Terwijl hij dat deed, danste de chef solo voor zijn mensen (misschien niet per se alleen, maar wel met ruimte om zich heen). Een mooi traag, waardig tempo, en de chef had zijn stok er bij. Als er meerdere chefs bij elkaar kwamen, werden die ook bezongen (en bejubeld) om hun leiderschap. Bij de instalering van een nieuwe Chef de Village, werden alle chefs uit de naburige dorpen uitgenodigd. Ze kwamen dan met hun griot en tijdens dit nummer loste de griots elkaar af om hun eigen chef te lauweren. Dat kon een marathon-zitting worden. De kern van het lied is dat leiderschap niet te koop is (maar wordt geërfd) en een kracht in zich heeft. Dit ritme wordt uitsluitend binnen de Bwa etnische groep gespeeld en het is een melodie die de Griot spelen.

= chef, Bènou = leiderschap, Pa A = kracht van.

Bènou pa a, ma jèrè pa a ma ye wo
Taouwè benou pa a san jèrè, ho pa a ma ye wo

Tijdens verschillende bezoeken aan Burkina hebben we ook  het dorp Ouezendougou bezocht. Hier heb ik meegewerkt aan een project waarbij onder andere een extra klaslokaal werd gerealiseerd. Ook hebben we daar een tuin-project ondersteund dat de vrouwen van Ouezendougou niet alleen gezonde groente en fruit uit eigen teelt opleverde. Door samen te werken in de tuin, kwam een heel emancipatieproces op gang en is de rol van de vrouwen in het dorp voorgoed versterkt.

Benou Pa A

Hier een foto van de man die tijdens een van bezoeken ‘chef de village’ was. Nagenoeg blind, maar waardig en wijs zijn besluiten nemend.

Bronnen:

Youssouf Keïta, Bobo Dioulasso, Burkina Faso, februari 2018

update geschiedenis
  • 1 maart 2023: Publicatie Engelse en Franse versies op de website
  • 16 oktober 2020: Engelse en Franse versies
  • 18 mei 2020: Nederlandse versie nieuw op website
Geen reactie's

Geef een reactie