Fantan Mankene

F Fantan Mankene (Fantan Mankane, Fantamankene) is een ritme van de Chemou uit de omgeving van Orodara in Burkina Faso. Muziek voor een zieke vrouw. Daarom doet de familie doet een beroep op de muzikanten om voor haar te spelen. “De arme is ziek; zoals de hele wereld het nu weet. Haar moeder is ziek, zoals iedereen weet. Als je aan wat rundvlees (lamsvlees / geitenvlees / vis) kan komen, moet je het haar geven! CD tekst van Landa van Haruna Dembele: “Hier vertelt de griot een grappig verhaal over een “fantan” (= ongelukkige in het Dioula). Deze zegt: “Hoe kunnen twee ongelukkigen zich krediet verschaffen? Als dat gebeurt, wie blijft er dan met de schulden zitten?.

Melodie 1, versie 1: Fantan Mankene baj’ looke, Fantan Mankene beya ye
Melodie 1, versie 2: Fantan Mankene bee y’a lon, Fantan ba Mankene
Melodie 2 N’i ye misi soro i ye n’son, N’i ye saga soro i ye n’son
N’i ye ba soro i ye n’son, N’i ye jege soro i ye n’son

Mogelijk arrangement: Vaste spelers voor begeleiding en balafoon 1 (A + melodie). Balafoon 2 wisselt tussen A, B, C, Melodie 1 en 2 (met of zonder zang afgewisseld) en solo. De uitvoering van Dogo Fara: ‘Fantan Mangkané’ (met C als basis) is ook een mooi uitgangspunt voor je arrangement.

Als je het liedje vrij-hertaalt naar het Nederlands, krijg je bijvoorbeeld: Die vrouw mankeert het één of één, die vrouw mankeert het één of ander als je fruit hebt breng het dan, als je iets lekkers hebt, breng het dan, als je medicijnen hebt, breng het dan, als je iets gezonds hebt, breng het dan.

Deze oude boom in West Afrika dient niet alleen als wegwijzer. Er staan ook allerlei teksten op die verwijzen naar ziektes. Mogelijk een wensboom waarop een beroep kan worden gedaan, ook voor de genezing van zieken. Een gebruik dat we in andere delen van de wereld ook kennen.

Bronnen:

DVD Aly Keita & Gert Kilian, lessen van Gert Kilian, Haruna Dembele (ook op zijn CD ‘Landa’) en Youssouf Keita, Bobo Dioulasso, Burkina Faso, januari 2016.