S Sènèkè Daba is een balafoonstuk van de Tiéfo, een volk uit het Zuid-Westen van Burkina Faso (een aantal dorpjes ten zuiden van Bobo Dioulasso, regio’s Tiéfora and Sideradougouin).
Het ritme ondersteunt het handmatig ploegen (‘labourer’)dat op het veld met de Daba (een soort van schuif-hak) wordt uitgevoerd. Er wordt synchroon gewerkt waarbij de muziek het ritme ondersteunt. Er wordt gezongen tijdens het werk, maar soms verliezen de werkers de aandacht op de muziek en gaan de muziekanten verder. De Djeli (griot) voegt zinnetjes toe met aansporingen of cynisme, spot of andere humor die betrekking heeft op de afzonderlijke (kwaliteiten van de) werkers. Er is niet alijd tijd voor een pauze maar je kan het natuurlijk wel een beetje rustiger aan proberen te doen. Als dat wordt gezien door de djeli, komt er in het lied een aansporing of lichte spot. Soms wordt door de Djeli ook punten gegeven voor de kwaliteiten van het werk of juist de minpunten van een persoons werk. Dan kunnen kleine “bonussen” of “sancties” volgen. Het nummer wordt ook gespeeld / gezongen bij het oogsten van de fonio. Daba = hak / schuif, Sènèkè = werk op het land. Sènèkè Daba = de hak voor het werk op het land. In de melodie zit voldoende ‘ruimte’ om zelf te variëren rond het thema. Het lied gaat over wie het beste werkt. Het is niet Youssouf’s taal, dus het lied is dan ook zijn interpretatie van wat hij heeft gehoord:
Wobo tchey, kan sambla tchey ye, boe ko, fo ka, ta na lo
‘De Tiéfo kwamen uit Kong en vestigden zich in Kassandé in het departement Sidéradougou, provincie Comoé. Ze bezetten geleidelijk de dorpen rondom. Waaronder die van Piakorofesso, Taparga, Tanga, Sidéradougou, Déguédégué, Larma, Daramadougou, Dandougou, Gouédougou …’
(bron: Souleymane Ouattara op tribal-wisdom.org)
Geen reactie's