Yaro Le Wa Vè Fio - Bwaba - Balafoonritmes - Paul Nas
27042
portfolio_page-template-default,single,single-portfolio_page,postid-27042,bridge-core-3.1.0,qode-page-transition-enabled,ajax_fade,page_not_loaded,,qode-theme-ver-29.9,qode-theme-bridge,disabled_footer_bottom,qode_header_in_grid,qode-wpml-enabled,wpb-js-composer js-comp-ver-7.0,vc_responsive
 
Pentatonische balafoon

Yaro Le Wa Ve Fio

Laatst aangepast op 8 april 2022

Engels Frans

Y Yaro Le Wa Vè Fio is een ritme van de Bwa(ba) uit Burkina Faso en Mali. In het lied wordt de (ongehuwde) jeugd opgeroepen om aan het werk te gaan Ieder het zijne / hare. Jonge mannen worden opgeroepen om aan het werk te gaan en wat geld te verdienen voor hun huwelijk. Jonge vrouwen wordt opgeroepen om aan de slag te gaan met de carité noten om beurre de carité te maken, wat water op te pompen, hout te zoeken, graan te malen, etc. Om daarmee wat geld te verdienen voor wat mooie stof voor je kleding (als je geen mooie kleding draagt, komt je schoonheid niet tot uitdrukking). Er zijn vele (werk)variaties die in het lied worden bezongen. Hier enkelen:

Yaya ho, arujipa bona lé, yaya ho, yaro le wa vè fio
Jonge mannen, kom werken op het land en verdien geld voor je huwelijk

Yaya ho, arujipa bona lé, yaya ho Ty a le wa san ouwo
jonge vrouwen, ga de cariténoten stampen en verdien geld voor je huwelijk

Andere coupletten worden gemaakt door andere werkzaamheden te benoemen (water halen, graan malen, enz.). In dit nummer is het standaard dat na één keer spelen van de melodie aansluitend wordt overgegaan naar patroon A.
Het nummer wordt veel gebruikt tijdens het werk; drie vrouwen die met drieën met stampen bezig zijn (on één vijzel) worden door een griot-vrouw ondersteund met zang. De vrouwen zingen ook tijdens het werken zelf steeds het antwoord op de voorzang van de griot-vrouw. Yaro = jongeren, fio = stukje land nabij, mwa = stukken land ver weg, le wa = kom!, ti a = jonge vrouw, ouwo = caritéboter, san = oogsten.

Youssouf Keïta speelt voor:

 

 

Dramane Dembele met fluit en duimpiano:

 

Yaro Le We Fa Fio

Bronnen:

Youssouf Keïta, Bobo Dioulasso, Burkina Faso, februari 2018.

update geschiedenis
  • 8 april 2022: Compactere layout
  • 16 maart 2020: Nieuw op de website!
  • 2 maart 2020 : Nieuwe PDF
Geen reactie's

Geef een reactie