Tèkèrè Ni Don

T Tèkèrè Ni Don is een muziekstuk gebaseerd op een spreekwoord van de Malinke: Tèkèrè ni don. Dat betekent “Applaudisseer en dans”. Twee onafscheidelijke zaken is de betekenis van het spreekwoord. Alle kinderen die een beetje met ritme bezig zijn, kennen een specifieke stukje en spelen dat met handen op de knieën. Aly Keita zette het ritme op, voor de balafoon. Als kind speelde Aly en Youssouf het vaak samen. Het was een ritme waarbij geen liedje gezongen werd. Veel later bedacht Youssouf Keita dat het mooi zou zijn om het spreekwoord en het ritme in een muziekstuk te combineren. Hij bedacht melodie lijnen en bijpassende teksten in de sfeer van het spreekwoord. Zo ontstond dit mooie stuk getiteld ‘Tèkèrè ni don’.

Djama bora, be nje bièrela
als iedereen danst, danst iedereen voor zich zelf
Ni doundou fora, be nje ye dona
als je het geluid van de trom hoort, krijg je danslust!
Djama bora, djamabora
Iedereen kan zich zelf zien in de dans
Ni doundoun ti dounoun dougou mi na,
als de doundoun geen doendoun zegt, is het dorp niet interressant
Be ba don o dougou mandi
iedereen weet dat het dorp niet interessant is

Je kunt het zinnetje met ni doundoun vervangen door o.a.:
ni balan ti lele dougou mi na (balafoon)
ni filèt ti fi-jet dougou mi na (fluit)
ni tamani ti fo dougou mi na (talking drum)
ni tèkèrè ti fo don mi na (applause)

Tèkèrè Ni Don: Patroon A (Paul) en Break (Yousouf)

124 bpm Patroon A

148 bpm Patroon A

180 bpm Patroon A

Hier zie je Youssouf en zijn zoon Ahmed achter de balafoons.
Petit Aly oefent ondertussen zijn ritme op de grote Bara.
De Bara is het typische instrument van de Mossi.
In hun taal (het Moree) wordt het instrument ‘Bendre’ genoemd.

Bronnen:

Youssouf Keïta, Tilburg NL, november 2023